Zabytki Dubrovnika

Wjeżdżając do Dubrownika od wschodu, wjeżdżamy w dzielnicę Ploce (poza murami średniowiecznego miasta). Jedziemy nad samym morzem, z widokiem na wyspę Lokrum. Po lewej stronie klasztor benedyktynów Sw. Takova XIII w przebudowany XVI w. w nim tablica pamiątkowa na cześć polskiego kompozytora Ludomira Rogowskiego. Nie opodal jaskinia Betina Spilja, w której Marin Getaldic Bete (1566-1624) dokonywał eksperymentów nad załamywaniem się światła. Nad morzem słynna willa Seherezada oraz hotel Argentina, Orsula, Excelsior.

Po prawej w pałacu Galeria Artystyczna (Umetnićka galerija, ul. Put Frana Supiia zbiory obrazów renesansowych, szkoły malarskiej Starego Dubrownika i obcych mistrzów baroku, rokoka, XIX i XX w.). Bliżej murów miejskich - kompleks budynków Lazareti 1590, w których mieściła się kwarantanna. Za pierwszym mostem zwodzonym: na prawo - twierdza Revelin 1463: na lewo - pl. Broni (Trg oruzja), z pomnikiem bojowników poległych w walce narodowowyzwoleńczej.

Między bramami miejskimi ul. Vrata od Ploća. Tuż za bramą po prawej kamienne schody prowadzą przez romański portal XIII-XIV w., w gotyckim obramowaniu, do klasztoru dominikanów (Manastir dominikanaca - Bijele braće), którego bud. rozpoczęto 1304; wielokrotnie przebudowywano Wiele pięknych i cennych obrazów, wśródnich: w kościele Zwiastowanie, znanego mistrza starego Dubrownika, N. Bożidarevicia (1513); w kaplicy rodziny Pucić Św. Magdalena ze św. Vlaho i Rafaelem Tycjana (1554), w ołtarzu Cud św. Dominika, V. Bukovaca (1855-1922) oraz Zejście Ducha Św. A. Yaccaro z 1 połowy XVII w.; w sanktuarium, w kaplicy rodziny Lukarević, tryptyk M. Hamzicia (1512), a w kaplicy Gunduliciów tryptyk N. Bożidarevicia (ok. 14S5). Klauzura posiada krużganek z gotycko-renesansowymi arkadami, z którego przechodzi się do sali kapitulnej z grobowcem poety Dinko Ranjiny (1513-1607) i obrazem ołtarzowym N. Bożidarevicia (1513). Bogaty skarbiec (m. in. krzyż srebrny króla serbskiego Milutina XIV w.) i biblioteka (stare, iluminowane rękopisy i inkunabuły). Przy klasztorze dominikanów dobudowano kościół Św. Sebastiana (1466-69). Naprzeciwko zachodniej fasady 3-nawowy kościół Rozarija. W pobliżu kościoła Św. Nikoli w stylu preromańskim, z dobudowaną nawą gotycką.

Wracamy do wsch. bram miejskich. Minąwszy je, mając po prawej klasztor dominikanów, po lewej, u stóp murów, preromański kościółek Sw. Luki 1245. Obok kośc. Św. Nuncijata (Zwiastowania) XVI w. z łaodudnym portalem. Stajemy pod dzwonnicą 1445 (Gradski zvonik - wieża zegarowa wys. 30 m), po wsch. stronie główna ul. - Płaca (Stradun).

Wyjście na mury spod wieży zegarowej (drugie wyjście po zach. stronie Stradunu, tuż przed bramą zach.). Kierujemy się na pn., nad ul. Vrata od Ploća, którą przyszliśmy. Po lewej - pałac Sponza (obok wieży zegarowej), klasztor dominikanów, kościoły: Św. Luki i Zwiastowania; po prawej - widok na port i twierdzę Revelin. Wspinamy się do baszty Św. Jakova z widokiem na stary Dubrownik. Poprzez baszty: Drezvenik, Nad Svetim Vidom, Św. Lucija i Św. Barbara - do górującej nad całym miastem okrągłej, monumentalnej baszty Minceta. Stąd schodzimy zach. murami przez baszty: Gornji ugao i Św. Franja do bramy zach. - Vrata od Pila z mostem zwodzonym, przy końcu ul. Płaca. Widok na zach. dzielnicę Pile, gdzie mieszczą się biura podróży, rest. i hot., zaś na wsch, pod nami kośc. Św. Spasa i klasztor franciszkanów, Studnia Onufriego i d. klasztor Św. Klary. Nad bramą znajduje się drugie, zach. wejście na mary obronne.

Kierujemy się na pd. przez basztę Puncijela do narożnej okrągłej twierdzy więziennej (najstarszej zachowanej tego typu w Europie) Bokar (lapidarium). Naprzeciwko, po drugiej stronie miniaturowej zatoczki, na 46 m wys. skale nadmorskiej - twierdza Lovrijenac (dojście przez Pile), rodzaj barbakanu broniącego podejścia do murów od strony morza i do bramy zach. Widok na miasto i morze. Zataczamy łuk na pd. wsch. wzdłuż morza, przez baszty: Św. Marija, Św. Spasitelj (Zbawiciel) do twierdzy Św. Ivana, broniącej wejścia do portu. Widok na stary port, wsch. część miasta i wzgórze Srdj. Wzdłuż portu, nad bramą Vrata od Ponte, za pałacem Księcia i teatrem (Narodno kazaliśte) dochodzimy do wieży zegarowej. Schodzimy w dół. (Pod wieżą zegarową przez bramę Vrata od Ponte, przez rest. Gradska kafana" lub dokoła pałacu Księcia można wyjść do portu, skąd stateczki i łodzie na wyspę Lokrum.)

Dubrownik w obrębie średniowiecznych murów obronnych. Z murów schodzimy na placyk Trg (Poljana) Luża, z którego na zach. prowadzi główna ul. Płaca (Stradun) dł. 300 m. Po prawej pałac Sponza, wg proj. P. Milićevicia, wybud. 1516-22; gotycko-renesansowy (arkadowe wejście, na I p. gotyckie, na II - renesansowe okna). Mieścił się tu urząd celny, mennica, skarbiec republiki, bank i urząd miar, skład zboża oraz Akademia Dubrownicka. Obecnie na parterze Muzeum Rewolucji Socjalistycznej, na piętrach Archiwum Republiki Dubrownickiej. W arkadowej sieni odbywają się koncerty kameralne oraz wystawy sztuki. W loży centralnej mechanizm i oryginały figur z wieży zegarowej. Nad lożą napis: FALLERE NOSTRA VETANT ET FALLI PONDERA - MEQUE PONDERO DUM MERCES, PONDERAT IPSE DEUS (Jest nam wzbronione oszukiwać i fałszować miary, toteż gdy ja ważę towar, ze mną razem czyni to sam Bóg).

Na pl. Luża od najdawniejszych czasów koncentrowało się życie publiczne starego Dubrownika. Pośrodku kamienny słup (Orlandov stup) z wyrzeźbionym wojownikiem, symbolem wolnego miasta kupieckiego, dłuta Antun Dubrovćanina (1418). Długość prawego przedramienia wojownika służyła jako wzorzec d. miary zw. łokieć. Tu ogłaszano manifesty, obwieszczenia, dokonywano kar publicznych. Dokoła słupa stada gołębi.

Pd. stronę placu zajmuje barokowy kościół Św. Vlaha (Błażeja), patrona republiki dubrownickiej, M. Gropelli 1706-14. W ołtarzu pozłacana figura, Św. Vlaha ze srebra, z makietą miasta w ręku XV w. i kamienne rzeźby Św. Vlaha i Św. Jeronima XVI w., z poprzedniego kościoła.