Współczesna

Współczesna chorwacka kuchnia kontynentalna jest bardzo zróżnicowaną i zarazem interesującą kuchnią. Uwidocznione są w niej regionalne cechy Medimurja, Podraiiny, Baranji, Sławonii, Posaviny, Moslaviny, Prigorja, Zagorja, Banouiny, Korduna, Żumberka. Pomimo obecności współczesnej technologii przygotowania posiłków w kuchni kontynentalnej, wyraźniej niż w śródziemnomorskiej, widoczne jest uzależnienie od pór roku. I bardziej jest też skomplikowane przygotowywanie potraw. Ma na to wpływ ostrzejszy klimat, a także równoległe tradycje prostej kuchni ludowej i wyrafinowanej kuchni szlacheckiej. Niegdyś gotowano zwykle w oddzielnym pomieszczeniu, na wielkim murowanym piecu, a chleb najczęściej był pieczony w specjalnym piecu chlebowym na podwórzu.

Latem podawano lżejsze posiłki z jarzyn, wędzone mięsa, boczek i nabiał, a zimą ciężkie potrawy z fasolą, ziemniakami, kiszoną kapustą i mocno wędzonym mięsem. Polentę okraszoną masłem, polaną mlekiem lub gulaszem mięsnym albo potrawy z mąki jedzono o każdej porze roku. Prawie jak w czasach dawnych Słowian z kapusty i innych jarzyn przygotowywane są kiszonki, a mięso, najczęściej wieprzowe, wkładane jest do słonej zalewy i suszone w dymie. Przeróżne wędzonki: szynkę, boczek, salami i kiełbasy kroi się i spożywa ze świeżym twarogiem z krowiego mleka lub suszonymi serami i cebulą. W północno-zachodniej Chorwacji za potrawę numer jeden uważa się gotowaną wędzoną golonkę z chrzanem, a w całej kontynentalnej części bardzo lubiany jest drób: Chorwackie Zagorje preferuje indyczkę, Turopolje, Medimurje, Podraiina, Posavina, Moslavina gęsi i kaczki. Przywiązanie do drobiu jest tak wielkie, że kurczaki stały się bohaterami legendy o sławnym zwycięstwie mieszkańców Durdepaca nad Turkami. W czasie długotrwałego oblężenia, kiedy zabrakło kul armatnich obrońcy twierdzy strzelali w nieprzyjaciela kurczakami. Równie lubianymi daniami są potrawy z dziczyzny, rzecznych ryb i grzybów, ale szczególnie atrakcyjnymi są potrawy związane z tradycją myśliwską pasterska i połowem ryb, przygotowane w jednym garnku, podawane bardzo często podczas zajęć w gospodarstwie, pod gołym niebem tak jak w koczowniczej przeszłości Chorwatów. Historycy są przekonani, iż z tego samego okresu pochodzą najbardziej popularne kluski mlinci.

W tutejszej kuchni widoczne są wyraźne wpływy kulinarne sąsiadów dotyczące przygotowania i spożywania. Na wzór północnych i wschodnich terenów Węgier używa się papryki i na ostro przyprawia posiłki. Wpływ zachodniej kuchni wiedeńskiej i środkowo - europejskiej wymieszał się z wpływami wschodnimi, szczególnie arabskimi i tureckimi dając strudel, struclę oraz strukli, specjalność kuchni północno-zachodniej Chorwacji.

Odwiedzając kontynentalną Chorwację koniecznie należy skosztować smacznej wędzonej wędliny, smalcu ze skwarkami, turośa z Medimurja, podrawskiego wędzonego sera, rosołu z kury z makaronem domowej roboty, samoborskich kiełbasek czosnkowych z musztardą, kaszanki zapiekanej w kiszonej kapuście, zagórskiej indyczki zmlincami, paprykarza rybnego, gulaszu myśliwskiego, fasoli z rzepą, kaczki nadziewanej kaszą gryczaną, pieczeni wieprzowej, nadziewanej śliwkami polędwicy i koniecznie chorwackich naleśników z serowym nadzieniem polanych śmietaną i zapiekanych.

Zawsze i wszędzie z wielką czcią odnoszono się do jedzenia. Wykonywanie ciężkich prac wymagało pożywnej strawy. Produkty dostępne danej porze roku były starannie przechowywane i konserwowane, aby spożyć je w późniejszym czasie. Dotyczyło to zarówno produktów pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Ta praktyczna wiedza gromadzona była przez wieki. W okresie wielkich prac w gospodarstwie, z okazji świąt kościelnych i uroczystości rodzinnych, stoły suto zastawiane jadłem dla gości dojrzały rodzaj salami wędzony ponad pół roku zrobiony z najlepszego siekanego mięsa wieprzowego. W żadnym z regionów Chorwacji na wielkanocnym stole nie mogło zabraknąć W kontynentalnej Chorwacji mięso wędzone było w dymie pochodzącym z twardych rodzajów drewna. Po uwędzeniu było suszone i przechowywane na strychu. Z okazji Wielkanocy, na uroczystościach weselnych i pogrzebowych wędzone mięsa podawane były w postaci gotowanej. Obok gotowanej lub pieczonej w cieście chlebowym szynki, serwowano równie gotowaną golonkę, wcześniej peklowaną i wędzoną, wędzone i gotowane ozory, kiełbasy czosnkowe salcesony. Szczególny smak i zapach mięs i wędlin podkreślał świeżo starty chrzan, młode jarzyny sezonowe jak papryka, pomidory, ostre papryczki, dymka. Bez względu na porę roku, o każdej porze dnia można było zjeść orzeźwiający, o kwaskowatym smaku biały wiejski ser ze śmietaną, a także suszone na powietrzu białe sery z przyprawami.